YENİ SPOR YASASI: MENAJERLERİ NELER BEKLİYOR?
Giriş
26 Nisan 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan, kamuoyunda “Yeni Spor Yasası” olarak bilinen 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu (“Yeni Spor Yasası”), spor kulüplerinin şirketleşmesinin önünü açarak hesap sorulabilirliği ve şeffaflığı artırmayı hedeflemektedir. Mali olarak sıkıntılı durumda olan spor kulüplerini, gelir ve giderlerinin belirlilik ve denetlenilebilirlik prensibiyle düzenlenmesi ile Türk sporunun geleceğini garanti altına almak amacı ortaya konulmaktadır. Bu kapsamda, yalnızca spor kulüplerinin yapısı ve iç işleyişi değil, aynı zamanda üçüncü kişilerle olan ilişkilerinde de düzenlemeye gidilmesi şaşırtıcı değildir. Spor kulüpleri ve sporcuların yanı sıra, spor piyasasının bir diğer önemli aktörü olan menajerlerle ilgili getirilen düzenlemeler ve sınırlamalar, bu nedenle büyük önem taşımaktadır.
Eski durum
Türkiye Futbol Federasyonu (“TFF”) bağlısı kulüpler ve ligler ile çalışan menajerlerin statüsü, TFF tarafından yayınlanan Haziran 2015 tarihli “Futbol Menajerleri ile Çalışma Talimatı” (“TFF Talimatı”) ile hali hazırda belirlenmişti. TFF Talimatı, hala yürürlükte olup, yeni spor yasasının menajerliğe ilişkin hükümlerinde de yine aynı talimata atıf yapılarak, menajerliğin usul ve esasları, kimlerin menajer olabileceği, menajerlik şirketlerinin hukuki statüsü ve menajerlik siciline ilişkin hususların TFF Talimatı ile düzenlenmeye devam edeceği açıklığa kavuşturulmuştur.
Yeni Spor Yasası ile Gelen Yenilikler
Yeni Spor Yasası’nın, menajerliğe ilişkin hükümlerini düzenleyen 54. Maddesi, 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’a (“5894 sayılı Kanun”) Menajerlik- EK MADDE 2 isimli maddenin eklenmesine ilişkindir. Bu nedenle, esasen Yeni Spor Yasası ile yapılan değişiklikler mevzubahis olsa dahi, menajerliğe ilişkin hükümleri 5894 sayılı Kanun, EK MADDE 2 düzenlemektedir.
5894 sayılı Kanun, EK MADDE 2 ile getirilen yenilikleri üç başlıkta sıralayabiliriz:
1. Menajerlik Sözleşmesi:
Menajerlik sözleşmesinin geçerli olabilmesi için aşağıdaki şekil şartları ve sınırlamalar getirilmiştir:
-
Menajerlik sözleşmesinin noterde düzenlenmesi zorunludur;
-
Menajerlik sözleşmesi en fazla iki yıl için yapılabilir;
-
Menajerlik sözleşmesi; tarafların isimleri, sözleşme tarihi ile süresi, menajerlik faaliyetinin kapsamı ile bundan kaynaklanan ücreti, ödeme koşulları, menajerin edimleri, fesih hükümleri ve tarafların imzalarını içermesi zorunludur;
-
Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından ödenecek menajerlik ücretinin tutarının ve ödeme koşullarının, spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri ile transferi gerçekleşen futbolcu arasında imzalanacak sözleşmede yer alması zorunludur;
-
Menajerlik faaliyetleri bir şirket tarafından yürütülüyor ise, faaliyetleri yürüten menajerlik şirketinin bilgileri ve menajerin şirketi temsile yetkili olduğunu gösterir ticaret sicil tasdiknamesinin sözleşmeye eklenmesi zorunludur; ve
-
İmzalanan menajerlik sözleşmeleri noter tarafından 30 gün içerisinde Gençlik ve Spor Bakanlığı ve TFF’ye gönderilmesi zorunludur.
2. Menajerlik Ücreti:
Menajerlik ücretlerinin oranları için azami tutarlar belirlenmiştir:
-
Futbolcu adına hareket eden menajerin ücreti futbolcunun yıllık taban brüt geliri üzerinden hesaplanır. Brüt gelir hesabına, taşınır veya taşınmazların karşılıksız kullandırılması ya da mülkiyetlerinin nakli gibi diğer kazanımlar ile başarı primleri vb garanti edilmemiş imtiyazlar dahil edilmez.
-
Menajere verilecek ücret en fazla; sözleşme süresince futbolcuya ödenecek brüt gelirin iki milyon Türk lirasından az olması durumunda bu ücretin yüzde onuna kadar, brüt gelirin iki milyon Türk lirasından fazla olması durumunda ise bu ücretin yüzde beşine kadar kararlaştırılabilir.
-
Futbolcusunu başka bir kulübe transfer eden spor kulübü veya spor anonim şirketini temsil eden menajere, spor kulübü veya spor anonim şirketinin elde ettiği bonservis bedelinin yüzde onuna kadar ücret kararlaştırabilir.
3. İdari ve Cezai Yaptırımlar:
-
Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ile profesyonel futbolcular ve menajerler arasında Gençlik ve Spor Bakanlığı ve TFF’ye bildirilen sözleşme dışında taraflara veya üçüncü kişilere doğrudan ya da dolaylı menfaat sağlayan başkaca bir hukuki işlemin tespiti hâlinde, menajerin faaliyetine son verilir ve ilgili futbolcu üç aydan bir yıla kadar müsabakalardan men edilir.
-
Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ile profesyonel futbolcular ve menajerler arasında Gençlik ve Spor Bakanlığı ve TFF’ye bildirilen sözleşme dışında taraflara veya üçüncü kişilere doğrudan ya da dolaylı menfaat sağlayan başkaca bir hukuki işlemin tespiti hâlinde, bu işlemi gerçekleştiren spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerine iki yıldan üç yıla kadar hak mahrumiyeti cezası verilir.
-
Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri, yukarıda belirtilen ücret sınırlamalarına uymamaları durumunda bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
-
Ücret sınırlamalarına uymayan menajerlerin menajerlik lisansları iptal edilir.
-
Sözleşme bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı takdirde, bildirim yükümlülüğüne uymayan spor kulübü ve spor anonim şirketine TFF talimatında belirlenen yaptırımlar uygulanır.
Sonuç
Yeni Spor Yasası ile, kulüplerin mali geleceklerini risk altına atacak şekilde borçlanmalarının önüne geçilmesi hedeflenmiştir. Bu kapsamda, şirketleşecek olan spor kulüplerinin yöneticilerinin, ticaret şirketi yöneticileri gibi sorumlulukları gündeme gelecektir. Menajerler ile ilgili getirilen hükümlerle, menajer ödemelerinin şeffaflaştırılması, denetlenilebilir hale gelmesi ve kulüplerin finansal sorumluluklarının arkasından dolanmalarını engellemek amaçlanmaktadır. Bu makalenin yazılış tarihi itibariyle uygulamaya dair pek bir örnek olmamasına rağmen, getirilen düzenlemeler ile menajerlerin daha sıkı denetime tabi tutulacağı öngörülmektedir. Her ne kadar denetimlerin sıkılaşması menajerler açısından olumsuz değerlendirilebilecek olsa da, kanımızca, belirlilik ve şeffaflık ilkelerinin hayata geçirilmesi ve menajerlerin hak ve yükümlülüklerinin sınırlarının çizilmesi adına, yeni düzenlemeler olumlu değerlendirilmektedir.