FIFA’dan Altyapı Yatırımlarına Teşvik: Yetiştirme Tazminatı

Clearing House’ın işlevini açıklamak için öncelikle Türkçe’ye yetiştirme tazminatı olarak çevrilen “training compensation/reward” isimli kavramı anlamak gerekir. FIFA Regulation on Transfer and Status of Players (“RSTP”) madde 20 uyarınca, bir futbolcunun ilk profesyonel sözleşmesi ve 23 yaşını dolduruncuya kadar gerçekleştirdiği her profesyonel transferde, eski kulüp veya kulüplerine yetiştirme tazminatı adı altında bir ödeme yapılır. Yetiştirme tazminatı, futbolcunun transferinin sözleşmesinin devam ettiği veya sona erdiği esnada gerçekleşmesi halinde ödenir.

Yetiştirme Tazminatı’nın hesaplanmasında FIFA ne gibi değişiklikler ön görüyor?

Henüz yürürlüğe giriş tarihi hesaplanmamış olmasa da, FIFA’nın yakın bir gelecekte uygulamaya koymayı planladığı yeni yetiştirme ödemeleri sistemi uyarınca, yetiştirme bedellerine ilişkin yeni bir kategorileme yapılması hedeflenmektedir. Bu kategorileme, (1) elde edilen gelir, (2) elde edilen söz konusu gelirin genç sporcu gelişimine yatırım olarak kullanılması olarak iki kriterde gerçekleştirilecektir.

FIFA’nın yıl sonunda açıklaması beklenen yetiştirme bedellerinin giderek artan bir istatistik içinde olduğu gözlemlenmektedir.

​

Clearing House Nedir?

Clearing House, tam olarak karşılamasa da Türkçe’ye takas veya ciro kurumu olarak çevrilebilecek olan, FIFA’nın, yetiştirme tazminatının kulüpler arasında doğru ve tam şekilde ödenmesini sağlamak ve ödemelerin takibini gerçekleştirmek amacıyla uygulamaya koyacağını açıkladığı yeni sistemdir.

Yetiştirme Tazminatı Nasıl Ödenir?

Mevcut sistemde, kulüpler transferi gerçekleştirirken yetiştirme tazminatını da doğrudan hak eden kulüplere ödemek yükümlülüğü altındadır. Ancak, her kulübün yetiştirdiği futbolcularının gerçekleştirdiği transferleri takip etme imkanı mevcut değildir. Yetiştirme tazminatlarının ödenmesi için, genellikle tazminata hak kazanan kulüplerin, ödeme yükümlülüğü olan kulüplere ihtar çektiği veya yasal süreçler başlattığı görülmektedir. Bazı kulüpler, hak etmiş oldukları bu meblağı elde etmek için birtakım şirket veya hukuk bürolarına alacaklarını temlik etmiş, karşılığında hak ettiklerinden daha az bir meblağ almayı tercih etmektedirler. Yetiştirme Tazminatları, büyük transferlerde önemli miktarlar olarak karşımıza çıksa da, daha küçük ekonomik hacim yaratan transferlerde görece küçük miktarlar için kulüpler açısından takip edilmesi güç ve uzun süren yasal süreçlere sebebiyet vermektedir. Özellikle finansal açıdan güçlük çeken kulüpler için yetiştirme tazminatları yekün olarak önemli bir gelir kapısı olabilecekse de, yarattığı iş gücü ve masraflar nedeniyle çoğunlukla göz ardı edilmektedir.

​

Clearing House Nasıl Çalışır?

FIFA’nın gelecekte yürürlüğe koymayı planladığını açıkladığı Clearing House sistemi, kulüpleri yetiştirme tazminatlarının ödenmesi için harcamaları gereken masraf ve mesailerden kurtarmayı amaçlamaktadır. Clearing House sistemi ile, süreç otomatik olarak işleyecek, yetiştirme bedelleri herhangi bir talep olmaksızın, transfer gerçekleştiğinde aşağıda açıklanan sistem doğrultusunda hak eden kulüplere ödenecektir.

1. Transfer sözleşmesi/futbolcunun ilk profesyonel sözleşmesini imzalaması

İki kulüp arasında futbolcunun transferi için sözleşme imzalandıktan sonra FIFA TMS’e yüklenmesi veya bir futbolcu ilk defa profesyonel futbolcu olarak tescil edilmesi halinde RSTP madde 20 ve 21 uyarınca, yetiştirme tazminatı doğabilecektir.

2. Geçici Futbolcu Pasaportu

Üye kuruluşların tescil sistemlerinden tüm tescil bilgileri elde edilir ve FIFA tarafından geçici futbolcu pasaportu oluşturulur. Bu geçici futbolcu pasaportu, futbolcunun yetişmiş olduğu üye kuruluşlar tarafından gözden geçirilebilir, doğrulanabilir veya içerdiği bilgilerin doğruluklarına dair ihtilaflar gündeme getirilebilir.

3. Dağıtım Bilgilendirmesi

Geçici Futbolcu Pasaportunun doğrulanmasının akabinde, FIFA Clearing House’a bir dağıtım bilgilendirmesi formu içerisinde ilgili kulüp ve üye kuruluşların iletişim ve banka bilgilerinin de yer aldığı ödeme talimatları gönderilir.

4. Faturalandırma

FIFA Clearing House, futbolcunun yeni kulübüne dağıtım bilgilendirmesi doğrultusunda fatura keser. FIFA Clearing House, futbolcunun transfer olduğu yeni kulübün ödemiş olduğu, suç gelirlerinin aklanmasına dair düzenlemeler de dahil olmak üzere meblağın ulusal ve uluslararası mali düzenlemelere uygun bir şekilde dağıtıldığını ve işlemin herhangi bir tarafında ambargo gibi yaptırımlara uğrayan ülkelerin yer alıp almadığını kontrol eder.

Ödeme yapılmaması halinde sürecin takibi FIFA Clearing House’ın sorumluluğundadır. FIFA Clearing House’ın ödeme için hatırlatma yapmasından sonraki icrai süreçler FIFA Yönetimi tarafından gerçekleştirilir.

5. Borçlanma

Futbolcunun yeni kulübü, dağıtım bilgilendirmesi uyarınca, yetiştirme tazminatı ve dayanışma tazminatını öder.

6. Alacaklandırma

FIFA Clearing House yetiştirici kulüp veya kulüplere, dağıtım bilgilendirmesi uyarınca öngörülen meblağın dağıtımını gerçekleştirir. FIFA Clearing House ilgili kulüp veya kulüpler ile kuruluş veya kuruluşların banka bilgilerini teyit etmek ve doğrulamakla görevlidir.

7. Kontrol ve İcra

FIFA, ödenmiş veya borçlu olunan ödemelere ilişkin, kulüplerin mali gözlemlenmeleri ve düzenlemelere gösterdikleri uyumları takip edilmeleri kapsamında, FIFA Clearing House’tan gerekli bilgileri edinir. Kulüplerin herhangi bir ihlal içerisinde olmaları halinde yaptırım uygulamakla görevli ve yetkili merci yine FIFA olacaktır.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

Neden FIFA dışında kurulu bir Clearing House sistemine ihtiyaç duyuldu?

FIFA’nın Clearing House sistemini duyurmasıyla birlikte, neden bu dağıtım ve takibin FIFA’nın kendi organizasyonel ağı çevresinde yapılmadığı sorusu da gündeme geldi. FIFA, dışarıdan bir Clearing House hizmeti almasını, bahsi geçen sistemin kurulması ve yönetilmesi için hukuk, finansal, mali ve operasyonel birçok gereksinim olması ve bunların FIFA’nın uzmanlık alanına girmemesi nedeniyle, dışarıdan sektör-spesifik bir know-how ile bu ihtiyacın karşılanmasını tercih ettiklerini açıkladı.

​

FIFA Clearing House sistemi ile kulüpleri neler bekliyor?

Henüz uygulamaya konulmamış olan Clearing House sistemi ile, yetiştirme ve dayanışma tazminatlarının takibinde zorlanan kulüplerin, bu ödemeleri alabilmek için herhangi bir külfete girmeleri gerekmeyeceği öngörülüyor. Clearing house sistemi ile herhangi bir masraf veya işgücü harcamadan kulüpler için hem bir gelir kaynağı yaratacak hem de bu gelirlerin elde edilmesi için sağlanan kolaylıklar, kulüplerin altyapı çalışma ve yatırımlarına ağırlık vermelerinin önünü açacaktır. Bununla beraber, transferin gerçekleştiği yeni kulüp konumunda olunduğunda, transfer bedeliyle birlikte kulüpler için halihazırda mevcut olan dayanışma ve yetiştirme tazminatlarının ödenmesinin geciktirilmesi veya bu ödemeleri yapmaktan hepten kaçınılması, şu an gözlemlediğimiz kadarıyla, imkansız hale gelecektir.

Clearing House uygulamasının hayata geçirilmesi ile birlikte, uygulamaya yönelik daha detaylı bilgi ve analizler de tarafımızca değerlendirilerek bilginize sunulacaktır.

​

Daha fazla bilgi için:

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​